مصاحبه خبرگزاری ایرنا با دکتر یوسفی(عضو هئیت علمی بخش گیاهپزشکی مرکزتحقیقات و آموزش)

مطالعات تاثیر خاک دیاتومه بر آفت زنجره مو در استان مرکزی توسط عضو هئیت علمی بخش گیاهپزشکی مرکز

اراک – ایرنا – عضو هیات علمی بخش تحقیقات گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی گفت: مطالعات علمی بررسی مقدماتی تاثیر خاک دیاتومه بر روی آفت زنجزه گیاه مو در این استان انجام شد.

مظاهر یوسفی روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: نارسایی زنجره مو (Psalmocharias alhageus) از گذشته در مراحل رشد گیاه مو ایران شیوع داشته و هم اکنون نیز در بسیاری از مناطق موکاری به صورت آفت مهم درختچه‌های مو به شمار می رود و در برخی از مناطق تا ۴۰ تا ۵۰ درصد خسارت در باغ های موکاری بر جای می گذارد.
وی ادامه داد: خسارت این آفت از طریق مکیدن شیره‌گیاهی به وسیله پوره های مستقر روی ریشه و ایجاد شکاف و تخم ریزی حشرات ماده بالغ در داخل شاخه های یک ساله و به ندرت دو ساله است و به دلیل شرایط خاص بیولوژی این آفت مبارزه با آن بسیار سخت می باشد.
مجری این طرح تحقیقاتی گفت: خاک دیاتومه از جمله ترکیبات معدنی است که در صورت استفاده در پای گیاه مو با ایجاد خراش در کوتیکول حشرات (لایه خارجی بدن حشرات) باعث تلفات آن ها می شود.
یوسفی افزود: در شهرستان زرندیه، ۲۰ درختچه مو برای انجام تحقیق بررسی مقدماتی تاثیر خاک دیاتومه بر روی مو انتخاب شد و ۱۰ درختچه، توسط خاک دیاتومه در قسمت سایه انداز درختان تیمار و آماربرداری از آن ها به صورت سالیانه انجام شد.
وی ادامه داد: نتایج به دست آمده در طول چهار سال نشان داد که در گیاهان انتخاب شده برای تحقیق شمار پوسته های شفیرگی تشکیل شده در تیمار خاک دیاتومه کمتر بوده و هر سال درصد تاثیر آن افزایش یافته است، به طوری که درصد تاثیر در کاهش جمعیت پوره های زنجره از ۲۳ و ۹ دهم درصد از سال نخست پژوهش به ۴۳ درصد در سال آخر افزایش یافت.
عضو هیات علمی بخش تحقیقات گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی خاطر نشان کرد: انجام این تحقیق نشان داد کاربرد فرمولاسیون جدید خاک دیاتومه در خاک مورد استفاده برای گیاه مو می تواند با ممانعت در عبور پوره های زنجره و تلفات آن ها، در کاهش جمعیت آفت در خاک پای درختان انگور موثر باشد.
زنجره مو با نام علمی (Hemiptera: Cicadidae) و با نام مترادف Cicadatra ochreata در اکثر نقاط ایران، افغانستان، پاکستان، نواحی جنوب روسیه، ترکیه و عراق فعالیت دارد. این آفت علاوه بر مو به درختان میوه سردسیری و درختان غیر مثمر صدمه می زند.
از جمله مناطقی که این حشره در تاکستان ها مشاهده شده است می‌توان به استان های مرکزی، اصفهان، لرستان، خوزستان، همدان، تهران، البرز آذربایجان غربی و شرقی، استان قم، سمنان، کرمان، کردستان اشاره کرد.
این حشره از راسته Hemiptera زیر راسته Auchenorhyncha بالا خانواده Cicadoidae و خانواده Cicadidae می باشد و در اواخر بهار و اوایل تابستان بیشتر در زمین های شیب دار خشک و آفتابگیر در کنار خیابان های بیرون شهر، زمین های مسطح، صاف، گرم، در کنار درختان غیر مثمر کنار خیابان ها، مزارع و باغ های انگور اکثر مناطق کشور دیده می‌شود.
طول بدن حشره نر بین ۲۴- ۲۰ و طول بدن در گونه ماده ۲۸ – 22 میلیمتر است و در ترکیب بدن به رنگ سبز روشن چشم ها فیروزه ای براق سیاه یا قهوه ای مشاهده شده است.
درختان میزبان این حشره درختان میوه شامل مو، سیب، به، گلابی، پسته، توت، سنجد، آلبالو، هلو، ازگیل ژاپنی، انار و درختان غیر مثمر و زینتی شامل سپیدار، اکالیپتوس، زبان گنجشک، نارون پیوندی، درخت ابریشم، تبریزی، قره آقاچ، نسترن و روی بوته های خربزه، سیب زمینی، گوجه، گل گندم، گلرنگ گزارش شده است.
روش های مبارزه با این حشره به صورت مکانیکی شامل قطع شاخه های آلوده به تخم، از بین بردن میزبان های وحشی (علف های هرز) در موستان و اطراف آن، انتخاب زمین سبک و ارقام مقاوم از موثرترین راه های مبارزه دانسته شده است.
مبارزه شیمیایی علیه زنجره مو سه مرحله سمپاشی پای بوته های مو علیه پوره‌های داخل خاک، سمپاشی سطح خاک در موقع خروج شفیره ها از زمین و سمپاشی علیه زنجره های بالغ روی درختان میزبان دنبال می شود.
تحقیقات گسترده ای برای استفاده از ترکیبات جدید که خطرات زیست محیطی کمتری داشته باشند، برای کنترل آفات در حال انجام است روش های دیگر کنترل مانند کاربرد پودرهای معدنی، کنترل بیولوژیکی و آفت کش های گیاهی نیز مورد ارزیابی قرار گرفته اند خاک دیاتومه (DE)، به عنوان یک جایگزین برای حشره کش های شیمیایی به طور روز افزون در طول سالیان گذشته استفاده شده است.
خاک دیاتومه، یک سنگ رسوبی متخلخل سبک وزن متشکل از باقیمانده سیلیس های ما قبل تاریخ است.
دیاتومه ها شامل موجودات میکروسکوپی، جلبک های تک سلولی و آبزی- گیاهی و یک پوسته نرم متشکل از سیلیکای هیدراته شده بی شکل می باشند.
دیاتومه از لایه های نازک فیتوپلانکتون ها که دیاتوم نامیده می شود در۲ میلیون سال قبل به وجود آمده است.
دیاتومه حاوی سیلیکات یکنواخت خالص شده با ذرات ریز کمتر از ۱۰میکرون است و به راحتی پخش می شود این ترکیبات پودری از طریق تماس با کوتیکول حشرات، موم لایه اپی کوتیکول حشرات را از بین برده و به دلیل از دست رفتن آب بدن، منجر به مرگ حشرات می شوند.

روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی