علف هرز

دستورالعمل مدیریت علف های هرز مزارع کلزا

تناوب با غلات مانند گندم ، جو ، برنج ، ذرت و غیره بخصوص برای مبارزه با علف های هرز پهن برگ و تیره شب بو ( گیاهان هم خانواده کلزا ) الزامی است .

هیرم کاری ( یا ماخار ، به اصطلاح جنوبی ها ) برای پاک کردن زمین از علف های هرز ، بخصوص علف های هرز یکساله ، بسیار مفید بوده و در مزارع کلزا نیز در کنترل علف های هرز یکساله نتایج بسیار خوبی حاصل شده است . لازم به ذکر است پس از آبیاری و سبز شدن علف های هرز ، می توان با استفاده از علفکش های عمومی مانند پارکوات با دز ۳ لیتر در هکتار ، و یا شخم سطحی مانند دیسک ، این علف های هرز را میان برد . شخم عمیق توصیه نمی شود زیرا بذر علف های هرز را ز عمق خاک به سطح آورده و باعث سبز شدن این علف های هرز و آلوده شدن مجدد زمین می گردد .

کشت به موقع ، بخصوص کشت در اوایل زمان های توصیه شده ، رقابت کلزا با علف های هرز را بهبود می بخشد . در مناطق سردسیر ، کشت به موقع کلزا در کنترل علف هرز مهم خردل وحشی ، یکی از روش های بسیار موثر و موفق می باشد .

استفاده از شعله افکن ، بلافاصله پس از برداشت محصول ،‌ برای از میان بردن بذور به زمین ریخته کلزا و نیز علف های هرز ، بخصوص خردل وحشی ،‌بسیار موثر بوده و از غنی شدن خاک از این بذور جلوگیری بعمل می آورد . همچنین استفاده از شعله افکن ،‌جهت سوزانیدن بذور علف های هرز در سطح خاک ، پس از آماده سازی زمین و قبل از کاشت کلزا و استفاده از ترفلان ، در کاهش تراکم علف های هرز موثر می باشد .

استفاده از بذور گواهی شده و عاری از علف های هرز ، از روش های پیشگیری در مدیریت علف های هرز می باشد که رعایت آن برای آلوده نشدن مزرعه ، به علف های هرز جدید الزامی است .

رعایت اصول زراعی مانند عمق کاشت ، تراکم مناسب و غیره ،‌ مزرعه یکدست ایجاد نموده ، فضای خالی برای رشد علف های هرز بجای نمی گذارد .

در بسیاری از مزارع ،‌با یک یا دو بار مبارزه مکانیکی می توان علف های هرز مزارع کلزا را کنترل نمود . در خوزستان با کاشت سه ردیف کلزا روی پشته های ۷۵ سانتی متری توانسته اند مانع رشد علف های هرز روی پشته ها شوند . علف های هرز بین پشته ها نیز یک ماه پس از کاشت توسط کولتیواتور کنترل شدند .  
 

مدیریت شیمیایی علف های هرز کلزا

برای مبارزه کلی با علف های هرز کلزا ، علف کش ترفلان ( ترایفلورالین ۴۸ % امولسیون ) با دز ۲ لیتر در هکتار قبل از کاشت توصیه می گردد که باید پس از آماده سازی زمین و تهیه بستر ، روی خاک پاشیده شده و بلافاصله توسط  دیسک یا روتیواتور با خاک مخلوط گردد ، در غیر اینصورت بلافاصله زمین آبیاری شده ( بارانی یا سنتی ) به شرط اینکه زمین سمپاشی شده در مدت کوتاهی خیس شود . برای گرفتن نتیجه مطلوب از ترفلان ، خاک مزرعه باید عاری از کلوخ باشد . ترفلان قادر به کنترل علف های هرز هم تیره کلزا نیست و گندم و جو خودرو را نیز کنترل نمی کند . در صورتیکه از ترفلان در مزرعه کلزا استفاده کرده باشید و مجبور به برگردانیدن کلزا شوید و بخواهید گندم بکارید ، انجام یک شخم عمیق زمین شما را برای کشت گندم آماده و امن می سازد .

برای کنترل علف های هرز باریک برگ از جمله گندم و جو خود رو یکی از ۴ باریک برگ کش زیر توصیه شده و در مرحله ۳ برگی تا پنجه زنی باریک برگ ها استفاده شود ، اگر باریک برگ ها به ساقه رفته باشند ، رشد این علف های هرز متوقف ولی کشته نمی شوند : سوپر گالانت ( هالوکسی فوپ – آر – متیل استر ۸/۱۰ % امولسیون ) ۷۵ /۰ لیتر ، گالانت ( هالوکسی فوپ اتوکسی اتیل ۵/۱۲ % امولسیون ) ۲ لیتر، فوکوس (سیکلوکسیدیم ۱۰% امولسیون)۲ لیتر و یا نابو – اس (ستوکسیدیم ۵/۱۲% امولسیون روغنی ) ۳ لیتر در هکتار توصیه می شود . در مناطق سردسیر از نابو – اس استفاده نشود . زیرا این علف کش در زیر ۱۰ درجه سانتیگراد نمی تواند فعالیت نماید

برای کنترل پس رویشی برخی از علف های هرز پهن برگ تیره های چتریان ، آفتابگردان ، نخود ، علف هفت بند و همچنین علف های هرز تاتوره ، تاجریزی ، سیاه دانه و بی تی راخ ، و تا حدودی پنیرک و پیچک صحرائی ، استفاده از علف کش لونترل ( کلوپیرالید ۳۰% اس ال ) در زمان حدود ۱۰ سانتی متری علفهای هرز به میزان ۸/۰ لیتر در هکتار توصیه می گردد . استفاده از ۲/۰ لیتر سیتوگیت در هکتار تاثیر آنرا افزایش می دهد . مصرف حداکثر ۱ لیتر لونترل ( بدون استفاده از سیتوگیت ) و یا ۸/۰ لیتر + سیتوگیت حداکثر مجاز استفاده از این علف کش در مزارع کلزا می باشد .

اخیراً علف کش بوتیزان استار ( کوین مراک – متازاکلر ۶/۴۱ % اس سی ) به ثبت رسیده استکه کنترل کننده علف های هرز پهن برگ و باریک برگ می باشد و میزان مصرف این علف کش ۵/۲ لیتر در هکتار به صورت پیش رویشی _ و بدون نیاز به اختلاط با خاک ) می باشد . استفاده از این علف کش به صورت پس رویشی در زمان کوتیلیدونی کلزا نیز قابل توصیه است لیکن ممکن است اثر آن به خوبی پیش رویشی نباشد . با استفاده از این علف کش ، علف های هرز هم خانواده کلزا تا حدودی کنترل می شوند . مثلاً خاکشیر و کیسه کشیش صد در صد وخردل وحشی و شلمی حدوداً ۵۰% کنترل می شوند . معمولاً پس از سمپاشی این علف کش ، نیازی به سمپاشی سموم دیگر علف کش نمی باشد . با میزان توصیه شده بوتیزان استار ، گندم و جو خودرو ممکن است بازروئی داشته باشند . برای اطمینان از نابودی کامل گندم و جو خودرو ، توصیه می شود از ۳ لیتر بوتیزان استفاده گردد . این مقدار بوتیزان استار شمعدانی راهم کاملاً کنترل می نماید . در یک آزمایش ، ۵ لیتر بوتیزان استار خردل وحشی را کاملاً نابود نمود بدون اینکه به کلزا خسارتی وارد آورد .

سایر توصیه ها :

استفاده درست از سمپاش ها و نازل های مخصوص علف کش ها ست که موفقیت سمپاشی بر علیه علف های هرز را تضمین می نماید . برای مثال : سمپاشی دستی باید از نوع تلمبه از بغل باشد تا با تلمبه زدن دائم ، فشار سمپاش یکنواخت باشد . نازل این سمپاش ها ، اگر یک نازله باشد ، باید از نوع آینه ای یا شره ای ، و اگر چند نازله باشد ، باید از نازل های تی جت استفاده شود . سمپاش های میکرونر نیز برای سمپاشی علف کش ها توصیه می شوند . سمپاش های پشت تراکتوری با نازل های تی جت مناسب ترین سمپاش برای مبارزه با علف های هرز می باشند .

میزان مصرف آب نیز در سمپاشی علف کش ها نقش مهمی دارد . میزان توصیه شده آب برای کلیه علف کش های کلزا ۴۰۰ – 300 لیتر در هکتار است . در صورت استفاده از سمپاش میکرونر ، چون مکانیزم کار آن با سایر سمپاش ها متفاوت است و از مقدار کمی آب استفاده می نماید ، باید از میزان آب توصیه شده سمپاش استفاده شود که حدوداً ۱۲- ۱۰ لیتر در هکتار می باشد .