کنترل بیماری شانکر سیتوسپورائی هلو
کنترل بیماری شانکر سیتوسپورائی هلو
نگارنده:
مجتبی قلندر
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی
پیشگفتار
بر اساس بررسیهای نگارنده، در سالهای اخیر بیماری مخرب شانکر سیتوسپورایی به شدت در باغات میوه هسته دار بخصوص هلو، شلیل، گیلاس، و زردآلو و همچنین درختان میوه دانهدار در کشور شیوع پیدا کرده و موجب خسارت هنگفتی به باغداران گردیده است. قارچ عامل این بیماری از مناطق مختلف کشور گزارش گردیده است(۱). بیماری شانکر سیتوسپورائی اغلب روی درختان تحت استرس خشکی، سرمازدگی، هرس شدید و بدون برنامه ،شرایط کمبود عناصر غذائی، شرایط نامناسب خاک، و درختانی که مورد حمله سایر آفات و بیماریهای گیاهی قرار گرفتهاند، ایجاد میگردد(۳)، اما در سالهای اخیر دیده شده که قارچ عامل این بیماری به درختانی که در شرایط خوبی رشد میکنند نیز حمله و موجب خسارت میشود ( مشاهدات نگارنده).
مقدمه
شانکر (canker) اصطلاحا به زخمهای معمولا فرو رفته روی تنه، شاخه یا سر شاخه های گیاه میگویند. بیماری شانکر سیتوسپورائی توسط گونههای مختلف قارچ سیتوسپورا (spp Cytospora) ایجاد شده و نام بیماری هم از آن گرفته شده است(۳). این بیماری بیش از ۷۰ گونه از درختان میوه هسته دار از جمله هلو، شلیل، آلو ،گیلاس، زردآلو و بادام ، درختان دانهدار، درختان جنگلی، درختان غیرمثمر از جمله بید و صنوبر، و درختچههای خشبی را مبتلا میکند(۶). بیماری شانکر سیتوسپورایی که به آن شانکر چند ساله، شانکر لوکوستومایی، و شانکر والزایی نیز گفته میشود یکی از بیماریهای مهم هلو، شلیل، گیلاس و زردآلو در مناطق خنک و سرد جهان میباشد(۸). قارچ عامل این بیماری به سر شاخه ها، شاخه ها و تنه اصلی حمله کرده و در زمان کوتاهی میتواند باعث خشک شدن کل درخت گردد (۸).