استفاده از کاه کمپوست باقی‌مانده از پرورش قارچ دکمه ای (آگاریکوس بیسپوروس) در جیره گوساله های پرواری
موسسه/پژوهشکده: موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
عنوان: استفاده از کاه کمپوست باقی‌مانده از پرورش قارچ دکمه ای (آگاریکوس بیسپوروس) در جیره گوساله های پرواری
یافته منتج از پروژه شماره: ۴- ۶۱- ۱۳- ۹۰۰۱۳ مدت اجرای پروژه: ۲.۵ سال
مجری مسئول: درجه علمی:
مجریان: علیرضا طالبیان مسعودی
آدرس الکترونیکی مجری : armasopudi@gmail.com
تعریف مسئله و اهمیت موضوع: (طبق شیوه نامه، حداقل شش و حداکثر ده سطر)
خوراک و قیمت تمام شده آن نقش کلیدی در عملیات پرواربندی گوساله دارد.استفاده از بقایا و فراورده های فرعی بخش کشاورزی و خوراک‌های غیر مرسوم در تغذیه دام می‌تواند به کاهش قیمت تمام‌شده جیره منجر شود و با استفاده مجدد از این مواد و تبدیل آن‌ها به تولیدات ارزشمند دامی گامی ارزشمند در جهت حفظ محیط زیست و توسعه و پایداری بخش کشاورزی برداشته می‌شود.قارچ خوراکی، محصولی با ارزش غذایی قابل توجه می‌باشد که جای خود را در سبد غذایی خانواده‌ها باز نموده و تولید آن رو به گسترش است. قارچ آگاریکوس بیسپوروس(قارچ دکمه ای) حدود ۷۰ درصد تولید قارچ در جهان را به خود اختصاص داده و میلیونها تن کاه کمپوست مصرف شده از تولید آن برجای می ماند. در سال ۱۳۹۳ مقدار تولید این قارچ در کشور حدود ۱۱۷ هزار تن بوده که بیش از ۷۰۰ هزار تن کمپوست مصرفی از فعالیت تولید آن بر جای مانده وپیش‌بینی می‌شود که درآینده‌ای نه‌چندان دور مقدار کمپوست مصرفی واحدهای تولیدی افزایش بیشتری یابد لذا با توجه به ماهیت لیگنوسلولزی ترکیبات شیمیایی، در صورتی‌که بتوان از این ماده در تغذیه دام‌های پرواری استفاده نمود، ضمن کاهش قیمت جیره کمک شایانی به واحدهای تولید کننده قارچ در جلوگیری از آلودگی زیست محیطی ناشی از انباشت آن در کنار واحد می‌شود.
دستورالعمل بکارگیری یافته در عرصه:
– قبل از استفاده، جداسازی خاک پوششی از کاه کمپوست در زمان تخلیه از سالن کاملا ضروری بوده و بایستی به دقت انجام شود.
– با توجه به رطوبت بالای این ماده که هزینه حمل و خشک کردن و در نهایت قیمت تمام شده آن را افزایش می دهد، انجام مراحل آماده سازی آن( جدا سازی خاک پوششی و خشک کردن) برای استفاده در جیره دام توسط واحد پرورش قارچ، قیمت تمام شده آن را کاهش می دهد.
– از جایی که این ماده خوش‌خوراکی کمی دارد، عادت پذیری دام برای استفاده از آن کاملا ضروری است و طول دوره عادت پذیری و نحوه آن می تواند بر مقدار مصرف تاثیر گذار باشد.
– سطح مصرف پیشنهادی با توجه به شکل جیره( کاملا مخلوط یا پلت) می باشد و در جیره های کاملا مخلوط تا سطح ۱۰ درصد و در جیره های پلت شده تا 15 درصد از این ماده قابل مصرف می باشد.
– با توجه به متغیر بودن مواد اولیه و در نتیجه ترکیب شیمیایی کمپوست مصرفی توصیه می شود که قبل از استفاده تجزیه شیمیایی انجام و با توجه به آن فرمولاسیون جیره انجام شود.
نتایج و مزایای حاصل از بهکارگیری یافته در عرصه:
نظیر دیگر فراورده های فرعی کشاورزی که برای تغذیه دام استفاده می شوند، امکان دسترسی و قیمت تمام شده با توجه به مواد مغذی، تعیین کننده صرفه اقتصادی کاربرد این ماده در جیره دام است. هنگامی که قیمت تمام شده آن (شامل هزینه جداسازی خاکی پوششی، خشک کردن و حمل آن) کمتر از قیمت کاه باشد جایگزینی آن با کاه سبب کاهش قیمت جیره خواهد شد.
عکس/عکسهای شاخص از یافته:
توضیح عکس: انباشتن کمپوست مصرفی تولید قارچ دکمه ای در خارج از واحد تولیدی که باعث مشکلات زیست محیطی می گردد.